Nöbetçi Eczaneler
VM Medical Park Bursa Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Serap Ket Alkan, akciğer kanseri tarama yöntemleri hakkında önemli bilgiler paylaştı. Dr. Alkan, akciğer kanserinin her iki cinsiyette de kansere bağlı ölümlerin en sık sebebi olduğunu belirterek, “Akciğer kanseri taramasının amacı, hastalığı erken ve tedavi edilebilir evrelerde teşhis etmektir. Böylece invaziv teşhis prosedürleri azaltılabilir ve ölüm oranları düşürülebilir” dedi.
AVRUPA ÜLKELERİNDE TARAMA PROGRAMLARI YAYGINLAŞIYOR
Dr. Alkan, Avrupa Birliği ülkelerinde akciğer kanseri tarama yöntemlerinin önem kazandığını ifade ederek, 20 AB ülkesi ve Norveç’te tarama programlarının yürütüldüğüne dikkat çekti. Hırvatistan’da 2020’den beri ulusal düşük doz BT tarama programı uygulanırken, Birleşik Krallık da yakın zamanda ulusal bir program başlattı. Çek Cumhuriyeti ve Polonya ise ulusal programlara geçiş aşamasında.
ERKEN TEŞHİS YAŞAM SÜRESİNİ UZATIYOR
İngiltere’deki tarama programının 10 yıllık takip sonuçlarına göre, akciğer kanseri ölüm oranlarının her iki cinsiyette yüzde 26, kadınlarda ise yüzde 33 azaldığı tespit edildi. Dr. Alkan, evre 1 teşhis konulan hastalarda 5 yıllık hayatta kalma oranının yüzde 70 olduğunu, ancak evre 3 teşhiste bu oranın yüzde 20’ye kadar düştüğünü belirtti.
RİSK GRUBUNDAKİ HASTALAR İÇİN ÖNERİLER
Kalite güvenceli düşük doz BT tabanlı tarama programlarında hedef hasta grubunun, 20 paket/yıl sigara içmiş, 55-74 yaş aralığında olan ve sigarayı 10-15 yıl öncesine kadar kullanmış kişiler olduğunu ifade eden Dr. Alkan, bu gruptaki hastaların taramaya alınmasının önemine vurgu yaptı.
MOBİL TARAMA MERKEZLERİ VE YAPAY ZEKÂNIN ÖNEMİ
Dr. Alkan, Fransa ve Polonya’da düşük doz BT taramasının mobil araçlarla gerçekleştirilebildiğini ve bunun hastalara büyük kolaylık sağladığını belirtti. Çekilen görüntülerin doğru okunması ve raporlanması için bilgisayar destekli cihazlarla yapay zekâ entegrasyonunun kritik olduğunu da ekledi. Bu yöntemle pulmoner nodüllerin tespiti ve takibi daha etkin yapılabiliyor.
TARAMA PROGRAMLARINA SİGARA BIRAKMA DESTEĞİ ENTEGRE EDİLMELİ
Sigara kullanımının akciğer kanseri üzerindeki etkisine dikkat çeken Dr. Alkan, tarama programlarına sigara bırakma desteklerinin de eklenmesi gerektiğini ifade etti. Ayrıca, geri çağırım ve hatırlatma sistemlerinin kurulması ve tarama sonuçlarının uygun şekilde işlenmesi gerektiğini vurguladı. Tarama programlarına dâhil edilmeye uygun olmayan yaşlı ve ek hastalıkları olan bireylerin ise tarama dışında bırakılması gerektiğini sözlerine ekledi.