“TAKLİT ETMELERİNE YOL AÇABİLİYOR”
“ŞİDDET DAVRANIŞLARI SERGİLEYEBİLİYORLAR”
İbn Haldun Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Araştırma ve Uygulama Merkezi (REDAM) Koordinatörü Klinik Psikolog Mehmet Büyükçorak, son dönemlerde çocuklar ve gençler arasındaki şiddetin artmasının toplumun psikolojisi açısından endişe verici olduğunu söyledi. Büyükçorak, “Oynadıkları oyuncaklar, çocukların zihin yapısı ve davranışlarını etkileyebiliyor. Şiddet içerikli oyuncaklar ve silah benzeri nesneler, çocukların zihin dünyasında güç, kontrol ve agresyon gibi temaları normalleştirerek saldırgan davranışlara zemin hazırlayabilir.” ifadesini kullandı. Sosyal öğrenme teorisine göre, çocukların çevrelerinden gördükleri davranışları taklit etmeye eğilimli olduğunu dile getiren Büyükçorak, “Bu tür oyuncaklarla vakit geçiren çocuklar, şiddetin bir iletişim ve problem çözme yöntemi olduğu yanılgısına kapılabilir ve bu yaptıklarının aslında olağan dışı olduğunun bile farkında olmadan şiddet davranışlarını sergileyebiliyor.” diye konuştu. Ailelere de uyarılarda bulunan Büyükçorak, “Aileler ve eğitimciler, çocukların oynadığı oyuncak türlerini ve internette maruz kaldıkları içerikleri dikkatle gözlemlemelidir. Çocuklara şiddet içermeyen, işbirliğini, yaratıcılığı ve empatiyi teşvik eden oyuncaklar sağlamak, onların sağlıklı bir psikososyal gelişim geçirmelerine katkı sağlar. Ayrıca, çocuklarla şiddet içeren oyuncakların ve gerçek aletlerin tehlikeleri hakkında konuşarak onları bu konuda bilinçlendirmek de önemlidir.” ifadelerini kullandı. Büyükçorak, birçok ülkede şiddet içerikli oyuncaklar ile kesici aletlerin çocuklara satışının sınırlı veya yasaklanmış olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti: “Bu konuda daha sıkı düzenlemeler yapılması gerektiği açıktır. Çocukların zihinsel ve fiziksel sağlığını korumak için bu tür ürünlerin satışı ve reklamları üzerine daha net yasaklar getirilmelidir. Şiddet içerikli oyuncakların üretilmesi ve piyasaya sunulması, çocuk gelişimi üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Üreticiler, çocukların psikolojik sağlığını gözeterek daha bilinçli ve zararsız ürünler geliştirmeye teşvik edilmelidir.”
UZAK DURMALARI TAVSİYE EDİLİYOR
Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi’nde Uzman Klinik Psikolog Aybeniz Yıldırım, çocukların oyuncak seçimlerinin uzmanlar için önemli olduğunu belirterek, “Çocukların daha çok hangi oyun ya da oyuncaklarla zaman geçirdiği, daha çok neleri tercih ettiği ya da oyun içerisinde bunları hangi amaçla kullandıkları bizim için çok önemli.” dedi. Çocuklara şiddet içerikli oyuncakların zararlarının doğru şekilde anlatılması gerektiğini belirten Yıldırım, “Aksi halde bu oyuncakların onların ellerinden alınması ekstra merak konusu olarak ilgilerini artırabilir. Özellikle bu tür oyuncakların okul önlerinde satılması çocukların daha fazla ilgisini çekmek için.” diye konuştu. Bir çocuğun oyuncak aldığında diğer çocukların da psikolojik olarak aynı oyuncağı edinme noktasında ısrarcı olabileceğini aktaran Yıldırım, “Çocuk psikolojisi, bir şey gördüğünde onu kendisinde de görmek ister. Bu yüzden burada tehlikeli olan nesnenin kendisinden ziyade kullanım amacı önemli. Çok masumane olan nesneler bile zarar vermek amacıyla kullanıldığında tehlikeli olabiliyor. Yani birbirlerine temas etmeden ya da zarar vermeden bu oyuncakların kullanımı önemli. Çünkü bazen silah tarzındaki oyuncaklarla da oynamak isteyebiliyorlar. O yüzden kullanım amacı bizim için çok değerli, çok önemli.” ifadesini kullandı. Yıldırım, ebeveynlerin ve eğitimcilerin, çocukların öfke ve saldırganlık duygularını tetikleyebilecek oyuncaklardan uzak durmalarını sağlamaları gerektiğini de sözlerine ekledi.