Nöbetçi Eczaneler
Kış aylarının yaklaşmasıyla birlikte uzmanlar, bebekler için ciddi risk oluşturan bulaşıcı solunum yolu hastalığı RSV (Respiratuvar Sinsityal Virüs) konusunda aileleri uyarıyor. Her yıl dünya genelinde milyonlarca çocuğu etkileyen RSV, bebeklerde bronşiolitin en sık nedeni olarak biliniyor ve özellikle 0–6 ay arasındaki bebeklerde ölümcül seyredebiliyor. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hamidiye Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Vefik Arıca, “RSV sıradan bir nezle değildir; bebeklerin bronşlarına yerleşip nefes darlığı yapan en tehlikeli solunum virüsüdür” dedi.
HER YIL 33 MİLYON ÇOCUĞU HASTA EDİYOR
Prof. Dr. Arıca, The Lancet dergisinde yayımlanan kapsamlı analizlere dikkat çekerek, her yıl 5 yaş altı yaklaşık 33 milyon çocuğun RSV enfeksiyonu geçirdiğini belirtti. Bu çocukların 3,6 milyonunun hastaneye yatırıldığını, 100 binden fazlasının ise hayatını kaybettiğini aktaran Arıca, ölümlerin yaklaşık 45 bininin henüz 6 ayını doldurmamış bebeklerde görüldüğünü söyledi. RSV’nin, 0–5 yaş grubu çocuk ölümlerinin her 50’sinden birinden, 1–6 ay arası bebek ölümlerinin ise her 28’inden birinden sorumlu olduğu ifade edildi.
İLK KIŞINI GEÇİREN BEBEKLER YÜKSEK RİSK ALTINDA
Türkiye’deki duruma da değinen Prof. Dr. Arıca, çok merkezli çalışmalara göre alt solunum yolu enfeksiyonu nedeniyle hastaneye yatan 2 yaş altı çocukların yüzde 38’inde RSV tespit edildiğini söyledi. Kış aylarında görülen bronşiolit vakalarının yüzde 60–80’inden RSV’nin sorumlu olduğunu belirten Arıca, özellikle ekim–nisan döneminde çocuk servislerinin yoğunluğunda RSV’nin başrolü oynadığını vurguladı. İlk kışını geçiren bebeklerin ise en yüksek risk grubunda yer aldığını ifade etti.
ÖNCE KANDIRIR, SONRA NEFESİ KESER
RSV’nin büyük çocuklarda genellikle hafif seyirli olduğunu, ancak bebeklerde ağır tablolara yol açabildiğini belirten Prof. Dr. Arıca, hızlı solunum, ciddi nefes darlığı, göğüste çekilmeler, beslenme güçlüğü, oksijen düşüklüğü ve morarmaya kadar uzanan belirtilerin görülebileceğini ifade etti. Özellikle 3 ay altındaki bebekler, prematüre doğanlar, doğuştan kalp hastalığı veya kronik akciğer hastalığı bulunanlar ile bağışıklığı baskılanmış çocukların en yüksek risk grubunda yer aldığını söyledi.
Arıca, “Aileler çoğu zaman ‘ateşi yok, nezle gibi’ diyerek durumu hafife alıyor. Oysa RSV önce kandırır, sonra nefesi keser” dedi. Ağır RSV bronşioliti geçiren bebeklerin yüzde 30–40’ında ilerleyen yıllarda tekrarlayan hışıltı ve astım benzeri tablo gelişebileceğini de sözlerine ekledi.
ANNE VE BABADAN DA BULAŞABİLİR
RSV’nin erişkinlerde genellikle hafif bir soğuk algınlığı tablosu oluşturduğunu belirten Prof. Dr. Arıca, bu durumun anne ve babaların farkında olmadan virüsü bebeklere taşımasına yol açabildiğini ifade etti. Bu nedenle yetişkinlerin de dikkatli olması gerektiğini vurguladı.
RSV’DEN KORUNMA YOLLARI
RSV’den korunmak için alınabilecek önlemlere de değinen Prof. Dr. Arıca, ellerin sık sık yıkanması, hasta kişilerin bebekten uzak tutulması, sigara dumanından kaçınılması, kalabalık ve kapalı ortamlara girilmemesi ve kreşe giden çocukların semptomlu olduklarında bebekle temasının engellenmesi gerektiğini söyledi. Yenidoğan, 1–6 aylık ve 6–12 aylık bebeklerin çoğunun bu koruyucu önlemlerden fayda görebileceğini belirten Arıca, özellikle prematüre bebekler, doğuştan kalp hastalığı olanlar, kronik akciğer hastalığı bulunanlar, bağışıklığı baskılanmış ve uzun süre yoğun bakımda kalmış bebekler için korumanın hayati önemde olduğunu vurguladı.
