Nöbetçi Eczaneler
Prof. Dr. Koray Acarlı, “Karaciğer kanseri tüm dünyada artış gösteriyor, bu artış karaciğer kanserini en sık görülen kanserler arasında beşinci sıraya, kanser kaynaklı ölümlerde ise iki veya üçüncü sıraya taşıdı” dedi.
”KANSER RİSKİNİ YÜKSELTİYOR”
Vakaların yaklaşık yüzde 80-90’ı kronik karaciğer hastalığı (siroz) zemininden çıktığını söyleyen Prof. Dr. Koray Acarlı, “Kronik karaciğer hastalığı denildiğinde uzun vadede siroz ile sonuçlanan hastalıkları anlamamız lazım. Bunlara örnek olarak hepatitler (B, B+D, C), metabolik hastalıklar (hemokromatozis, Wilson), karaciğer yağlanması, sklerozan kolanjit, alkole bağlı karaciğer hastalıkları sayılabilir. Kısaca, siroz olmaya aday veya siroz olan her hasta risk altındadır” ifadelerini kullandı.
”BESLENMEYE DİKKAT ETMEK GEREK”
Prof. Dr. Koray Acarlı, “Kronik karaciğer hastalığı tanısı alındığında artık hastalığı önlemek mümkün değildir. Olay yavaş da olsa ilerleyici bir hal almıştır ve uzun vadede siroz ile sonuçlanır. Sadece bu hastalıkların bir kısmından kaçınabiliriz. Örneğin hepatit B için aşılanma, alkole karşı dikkatli olunması, kilo alımı ve beslenmeye dikkat edilerek karaciğer yağlanmasını en aza indirmek gibi. Ancak hasar otonomi kazandı ise yapılacak bir şey yok. Esas yapılması gereken kanseri erken teşhis edebilmektir. Bunun için belli aralar ile (3-6 ay) tümör belirteci (alfa feto protein) ve basitçe ultrason ile kontroldür” açıklamalarında bulundu.
“İYİ HUYLU TÜMÖRLER DE TAKİP EDİLMELİ”
Prof. Dr. Koray Acarlı, sözlerine şöyle devam etti: “Karaciğerin kanseri yani kötü huylu tümörü olduğu gibi kistleri ve iyi huylu tümörleri de vardır. Örneğin karaciğerin en sık görülen iyi huylu tümörleri görülme sıklığına göre hemanjiom, fokal nodüler hiperplazi (FNH) ve adenomlardır. Hemanjiom ve FNH’da kanser gelişme riski yok iken, adenomlar kanser geliştirme riskine yüzde 5 oranında sahiptir. Karaciğerin kistik lezyonları da tamamen zararsız yapılar diye bilinse de, özel bir kist tipi olan kistadenomlar kanser geliştirebilir.”
“ERKEN TEŞHİS İÇİN DÜZENLİ KONTROLLER ŞART”
Kronik karaciğer hastalarının veya adaylarının yakından takip edilmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Koray Acarlı, “Takip bu işten anlayan uzman hekimlerce yapılmalı. Öncelikle bir şikayet beklenmemeli. Karaciğerin ister kanseri ister diğer tümörleri belli bir büyüklüğe ulaşmadan genellikle belirti vermezler. Belirti verdiğinde de iş işten geçmiş olur. Belli aralar ile tümör belirteçleri ve laboratuvar kontrolü yapılsa bile bunla yetinmeyip görüntüleme mutlaka yapılmalı. Herhangi bir kitle ile karşılaşınca onun ne olduğunu anlayana kadar gerekir ise BT, MR, biyopsi dahil her yol denenmeli” ifadelerini kullandı.
“KARACİĞER NAKLİ, ÇİFTE ÇÖZÜM SUNUYOR”
“İyi huylu da olsa takiplerde büyüyen ve şikayete neden olanlar cerrahi olarak çıkarılmalıdır”
Tedavi seçeneklerine değinen Prof. Dr. Koray Acarlı, sözlerini şöyle tamamladı: “Karaciğerde saptanan iyi huylu tümörler tanıda sorun yok ve bir şikayet de yok ise takip edilmelidir. İyi huylu da olsa takiplerde büyüyen ve şikayete neden olanlar cerrahi olarak çıkarılmalıdır. Kötü huylu tümörler erken tanınır ise cerrahi olarak çıkarılmalıdır. Ancak karaciğerde kronik hastalık nedeni ile yeterli çalışmıyor ise hem kanserden hem de bozuk karaciğerden kurtulmak yani bir taş ile iki kuş vurmak için karaciğer nakli gerekebilir.”
